Phải chăng mấu chốt của vấn đề là các bên liên quan chưa thực sự tin tưởng vào Tòa án? Mặc dù sở hữu trí tuệ (SHTT) đang ngày càng đi sâu vào đời sống kinh tế - xã hội của nước ta hiện nay, song sự tham gia của Tòa án trong việc xử lý xâm phạm quyền SHTT vẫn còn thưa thớt so với các cơ quan hành chính. Phải chăng mấu chốt của vấn đề là các bên liên quan chưa thực sự tin tưởng vào Tòa án?.
Trong thời gian qua, bên cạnh việc ban hành các văn bản triển khai thực hiện Luật SHTT, hệ thống Toà án trên toàn quốc đã chủ động và tích cực tham gia xét xử các vụ án dân sự và hình sự liên quan đến SHTT. Cụ thể là, trong 2 năm 2007-2008, hệ thống Tòa án trên toàn quốc đã thụ lý 14 vụ án dân sự và đã giải quyết 11 vụ có liên quan đến quyền SHTT; 51 vụ án hình sự với 110 bị cáo và đã xét xử 44 vụ với 91 bị cáo liên quan đến quyền SHTT, trong đó 47 đối tượng bị phạt tù (Báo cáo 2 năm thực hiện và kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật SHTT).
Với một lĩnh vực còn mới như SHTT, chỉ trong 2 năm mà hệ thống Tòa án đã tham gia giải quyết nhiều vụ án như vậy, thì rõ ràng Tòa án ngày càng thể hiện và khẳng định vị trí hết sức quan trọng trong hệ thống các cơ quan tham gia bảo vệ quyền SHTT.
| Nhân Ngày SHTT thế giới năm nay với chủ đề "Tôn vinh các nhà sáng tạo vĩ đại"(26/04), Cục SHTT tổ chức "Tuần lễ Sở hữu trí tuệ" nhằm tuyên truyền về SHTT và tổ chức các hoạt động kỷ niệm ngày này. Trong "Tuần lễ Sở hữu trí tuệ", Cục tổ chức hoạt động trên khắp cả nước nhằm tuyên truyền về luật SHTT. Ngoài ra, Cục cũng gửi công văn đề nghị các Sở KHCN của 63 tỉnh, thành phố đồng loạt phối hợp tổ chức các hoạt động tại địa phương với hoạt động phong phú và thiết thực chào mừng ngày lễ này. |
Tuy nhiên, khi so với việc xử lý xâm phạm quyền SHTT của các cơ quan hành chính thì việc xử lý của Tòa án cũng còn ở mức độ rất khiêm tốn.
Cụ thể, Thanh tra Bộ Khoa học và công nghệ (KHCN) đã thụ lý và xử lý 88 vụ xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, 3 vụ cạnh tranh không lành mạnh, với 449.866 sản phẩm xâm phạm bị xử lý, tổng số tiền phạt là 170,2 triệu đồng.
Các cơ quan thanh tra KHCN thuộc các Sở KHCN trên cả nước đã tiến hành thanh tra hơn 600 cơ sở, xử lý 136 vụ xâm phạm kiểu dáng công nghiệp, 606 vụ xâm phạm nhãn hiệu, 16 vụ xâm phạm sáng chế, 3 vụ xâm phạm chỉ dẫn địa lý với tổng số tiền phạt lên đến gần 2 tỷ đồng (số liệu thống kê chưa đầy đủ); lực lượng quản lý thị trường trên toàn quốc đã thụ lý 2.496 vụ xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, đã tiến hành xử lý 2.423 vụ với tổng số tiền phạt trên 1,2 tỷ đồng (số liệu thống kê chưa đầy đủ); cơ quan Cảnh sát Kinh tế đã thụ lý 128 vụ xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, đã tiến hành xử lý 86 vụ, thu giữ nhiều hàng hóa xâm phạm quyền.
Hiện nay, tâm lý của người Việt Nam (cá nhân và doanh nghiệp) thường hay mặc cảm với việc kiện tụng nhau ra Tòa, thay bằng đề nghị cơ quan hành chính xử lý. Hơn nữa, họ cũng thấy rõ là xử lý bằng biện pháp hành chính nhanh hơn, đơn giản hơn so với giải quyết theo thủ tục tại Tòa án. Song qua tìm hiểu sâu và phân tích tình hình thực tế, thì thấy mấu chốt của vấn đề là họ chưa thực sự tin tưởng việc giải quyết của Tòa án.
Thực tế cho thấy phần lớn Tòa án cấp tỉnh (Tòa án có thẩm quyền xét xử các vụ án có liên quan đến SHTT) còn chưa quan tâm nhiều đến SHTT, nên có lẽ chưa tập trung đào tạo Thẩm phán để sẵn sàng xử lý các vụ án liên quan đến SHTT. Chính vì vậy, kết quả và chất lượng xử lý của Tòa án trong các vụ án hành chính liên quan đến xác lập quyền và các vụ án dân sự liên quan đến xử lý xâm phạm quyền SHTT ít nhiều còn hạn chế.
Ví như, khi đánh giá hành vi xâm phạm quyền SHTT dưới hình thức tương tự gây nhầm lẫn của nhãn hiệu TOAN THANG với nhãn hiệu TOÀN THẮNG đang được bảo hộ cho sản phẩm ấm nhôm, thì Tòa án Hải Phòng kết luận là không tương tự; trong khi đó Cơ quan SHTT quốc gia kết luận là tương tự gây nhầm lẫn. Vụ án được xét xử phúc thẩm thì TADNTC kết luận là tương tự gây nhầm lẫn (giống với kết luận của Cơ quan SHTT quốc gia).
Tương tự, Tòa án cấp tỉnh kết luận nhãn hiệu SÁO VÀNG không tương tự với nhãn hiệu SAO VÀNG đang được bảo hộ cho sản phẩm lốp xe (ô tô, xe máy, xe đạp). Đến khi xử phúc thẩm thì TANDTC mới kết luận chính xác là có tương tự, nên SÁO VÀNG xâm phạm nhãn hiệu SAO VÀNG...
Gần đây nhất (ngày 24/2), vụ án liên quan đến khởi kiện của Cty Xuân Mai yêu cầu Tòa án buộc Cục SHTT thu hồi Quyết định 2470 (Quyết định 2470 nhằm hủy bỏ một phần hiệu lực Quyết định 82099 đối với phần chữ "Trung Sơn" mà Cục SHTT đã cấp cho Cty Xuân Mai) cũng được nhóm phóng viên Báo PLVN phản ánh: "Dấu hỏi về công tâm với một Thẩm phán TAND tỉnh Hòa Bình", và "những lập luận có căn cứ pháp lý của đại diện Cục SHTT đã bị Thẩm phán bỏ qua, và kết quả ban đầu là "bàn thắng" được tuyên dành cho Cty Xuân Mai".
| <>Ông Lê Tất Chiến- Cục Sở hữu trí tuệ : <> <>Vai trò của Tòa luôn được đề cao Theo Bộ luật Dân sự 2005, Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT) 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và các văn bản hướng dẫn thực hiện, thì Tòa án tham gia trong suốt quá trình xác lập và bảo vệ quyền SHTT. Tòa án tham gia vào quá trình xác lập quyền SHTT thông qua giải quyết các vụ án hành chính liên quan đến một số trường hợp theo luật định. Người nộp đơn đăng ký sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp… có quyền khiếu nại đến Cục trưởng Cục SHTT về việc từ chối chấp nhận đơn hợp lệ và từ chối cấp văn bằng bảo hộ các đối tượng nêu trên. Nếu không chấp nhận với kết quả giải quyết khiếu nại của Cục trưởng Cục SHTT thì người đó có quyền khởi kiện ra Tòa án hành chính hoặc khiếu nại lên Bộ trưởng Bộ KHCN. Ngoài ra, bất cứ ai cũng có quyền đề nghị Cục trưởng Cục SHTT hủy bỏ văn bằng bảo hộ đã cấp cho sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp. Nếu không đồng ý với giải quyết của Cục trưởng Cục SHTT thì người đó có quyền khởi kiện ra Tòa án Hành chính hoặc khiếu nại lên Bộ trưởng Bộ KHCN. Trong cả hai trường hợp này, nếu không đồng ý với giải quyết của Bộ trưởng Bộ KHCN thì có quyền khởi kiện ra Tòa án Hành chính. Tòa án thực hiện bảo vệ quyền SHTT bằng biện pháp dân sự và hình sự. Luật SHTT quy định: Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, các cơ quan Tòa án… xử lý hành vi xâm phạm quyền SHTT; việc áp dụng biện pháp dân sự, hình sự thuộc thẩm quyền của Tòa án, trong trường hợp cần thiết, Tòa án có thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật. Đáng lưu ý là, Luật SHTT quy định xử lý bằng biện pháp dân sự được ưu tiên áp dụng, sau đó mới đến biện pháp hành chính và đó cũng là xu hướng chung của các nước phát triển trong quá trình xử lý xâm phạm quyền SHTT. Luật cũng quy định, khi yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền, chủ thể quyền SHTT có thể đề nghị áp dụng biện pháp dân sự ngay cả khi vụ án đang được xử lý hành chính hoặc hình sự nhằm giành lại những tổn thất về vật chất do hành vi xâm phạm gây nên; mà lợi ích vật chất lại chính là mục tiêu của cơ chế bảo hộ độc quyền trong việc xác lập quyền SHTT. <> • TS. Phạm Hồng Quất - Phó Chánh Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ:
<>Về lâu dài, cần có Tòa chuyên biệt… Nếu theo quy định của pháp luật và theo thông lệ chung của quốc tế thì Tòa án có vai trò quan trọng nhất trong hệ thống bảo hộ cũng như thực thi quyền SHTT. Tuy nhiên, trong thực tiễn của Việt Nam, số lượng các vụ việc liên quan tại tòa còn rất hạn chế, mặc dù trong những năm gần đây đã tăng lên nhưng chưa tương ứng với thực tiễn đang xảy ra và gánh nặng của cơ quan hành chính còn khá lớn. Đấy là hướng tiếp cận mang tính tạm thời, tôi không cho rằng nó đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ thống SHTT. Về lâu dài, Tòa án cần phải có động thái về mặt tổ chức, thậm chí nên có thêm một số Tòa chuyên biệt và Thẩm phán chuyên về SHTT. Đây là một lĩnh vực tương đối chuyên biệt, nên cần thí điểm ở một số tòa và một số địa phương có nhiều tranh chấp và nhiều Thẩm phán có năng lực, rồi sau đó mới nhân rộng ra cả hệ thống Tòa án. Cho đến nay, Tòa án tương đối thụ động trong việc nâng cao năng lực của hệ thống. Còn bản thân Tòa, khi nào có đơn kiện thì mới xử lý chứ không phải là mang tính chủ động như thủ tục hành chính. Nhưng khi các đơn kiện được mang đến mà Tòa án xử lý nhanh và hiệu quả, thì lần sau người ta lại mang đến tiếp. Còn nếu bị từ chối hoặc để lâu mới giải quyết thì lần sau người ta không mang đến nữa. Hiệu quả thể hiện ở chỗ đó. Nếu không bảo vệ tốt tài sản trí tuệ thì không thể phát triển được thị trường công nghệ cũng như doanh nghiệp nội địa sản xuất dựa trên công nghệ, mà cũng không thể bảo vệ được uy tín của các hãng thương hiệu trong nước. Tôi cho rằng, đây là vấn đề cốt yếu trong giai đoạn tới. Nếu chúng ta muốn phát triển, thì phải bảo vệ và tăng cường công tác thực thi, trong đó Tòa án dần dần phải gánh vai trò cốt yếu trong vấn đề này. <>Ông Thomas J. Treutler – Luật sư, Giám đốc Cty Luật Tilleke & Gibbins:
<>Cần giúp các nhà đầu tư yên tâm… Theo tôi, việc giải quyết tại Tòa các vụ việc liên quan tới SHTT là rất quan trọng vì SHTT là một loại tài sản. Nếu chúng ta mất quyền lợi về tài sản của mình như mất nhà, mất xe, tiền bạc thì phải được bồi thường, và SHTT cũng vậy. Đó là một nguyên tắc, nhưng Tòa án phải có khả năng tự quyết định về SHTT. Thường thường khi Tòa án Việt Nam muốn nghiên cứu một vấn đề về SHTT, họ hay phải hỏi ý kiến của các cơ quan chuyên môn. Nhưng để đảm bảo tính độc lập thì Tòa án nên tự quyết định việc của mình. Ở một số hệ thống khác không phải Việt Nam, Tòa án không hỏi ý kiến của cơ quan chuyên môn. Chính vì vậy, Thẩm phán của họ phải có khả năng tự quyết định việc này. Ở Việt Nam, tôi được biết là các trường luật đều có môn SHTT. Đó là xu hướng rất tốt vì các Thẩm phán tương lai được đào tạo kỹ môn học này từ trong trường đại học. Ở một số nước, còn có các lớp riêng về Luật Bản quyền, Luật Sáng chế, Luật Nhãn hiệu, nên sinh viên được học rất sâu về SHTT và khi trở thành thẩm phán thì họ sẽ rất tự tin khi quyết định. Chẳng hạn ở Mỹ, Thẩm phán có quyền hủy bỏ một bằng sáng chế, không cần hỏi ý kiến Cục SHTT. Vì vậy, trong Tòa án rất cần có các chuyên gia về SHTT. Theo tôi, Việt Nam nên tham khảo một số mô hình, chẳng hạn như mô hình của Thái Lan – nơi có Tòa riêng về SHTT và có Tổ chuyên gia về SHTT. Tôi được biết, chính sau khi Tòa SHTT được thành lập ở Thái Lan, việc chấp hành luật pháp được đánh giá là tốt hơn và đầu tư nước ngoài theo đó cũng tăng lên do các nhà đầu tư yên tâm hơn vào hệ thống bảo hộ SHTT ở nước này. |
<>Lê Thu
QC: Định Vị Nam Hải.Com: Chuyên Bán và Lắp Đặt Tận Nơi Định Vị Ô Tô, Định Vị Xe Máy, Định Vị Xe Đạp Điện, Giám Sát Hành Trình Ô Tô, Camera hành Trình Ô Tô, Thiết Bị Dẫn Đường Ô Tô. Liên Hệ Mua Và Lắp Đặt Tận Nơi Trên Toàn Quốc: 0978994252 (Mr Hải)
Nguồn Bài Viết: www.tinmoi.vn/chua-tron-long-tin-khi-toa-xu-an-xam-pham-quyen-shtt-01867206.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét